GIYERA LABAN SA DROGA

 

 

TANONG:  SANG-AYON o TUTOL ka ba sa pinaiiral na sistema ng kasalukuyang pamahalaan hinggil sa pagsugpo sa suliranin ng droga sa Pilipinas?

 

 

Mula sa pinagsama-samang panulat ng mga makata sa Facebook na kasapi ng samahang GIMIKan TULAan at BIRUan sa Bahay Kubo (GTB)

 

 

Mga nagsiganap:

Masigasig Magtanggol –  Sang-ayon

Dinapoco Macatiis –  Tutol

Luzviminda Inangbayan –  Lakambini

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYAN (LAKAMBINI – Panimula)

 

Ang patulang pagtatalo, kung tawagi'y balagtasan,

Ay parangal kay Balagtas at hango sa kanyang ngalan;

Pingkian ng mga diwa na ang pantig ay may bilang,

Nabubuo sa taludtod na may rima sa hulihan,

Mga pantig at taludtod na sa saknong nakalagay,

At sa lamyos ng indayog nabubuo ang katwiran.

 

Kalinangang natatangi ng sarili nating bansa,

Dito lang sa Pilipinas narinig na ginagawa;

Ginaganap natin ito sa mataas na adhikang

Ang kultura'y mamalaging nabubuhay at sariwa;

Kaya't dito'y itatampok mga subok na makata,

Nangunguna sa talaan ng batikang manunula.

 

Bago kami pakilala, akin munang ihahayag,

Paksa nitong balagtasang saksi tayong nagaganap:

SANG-AYON o TUTOL ka ba sa sistemang inilunsad

Ng gobyernong bagong palit, na ang unang prayoridad

Ay puksain yaong salot ng droga sa komunidad

Sa madugong pamaraang kamay na bakal ang batas?

 

Luzviminda Inangbayan ang lingkod n'yong nagpupugay

Lakambining papagitna sa dalawang magbabangay;

Si Masigasig Magtanggol – SANG-AYON ang kakampihan,

Dinapoco Macatiis – ang panig ay TUTOL naman;

Simulan na agad natin, at ang unang isasalang:

Ang makatang si Magtanggol...Masigabong palakpakan!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL (DAPAT – Unang Tindig)

 

Ang imahe nitong bayan tuwing aking pagmamasdan,

Bunduk-bundok na problemang wari'y kanser ng lipunan;

Una'y drogang hindi lingid sa mata ng mamamayan,

Biktima ay kabataang pag-asa raw nitong bayan;

Kaya bansa'y matitigok kung droga ay hahayaan,

At tuluyang malulunod sa lawa ng kamatayan.

 

Isa rin po naman akong tahimik na mamamayan

Marubdob na naghahangad na tumino itong bayan

Kaya ako'y walang tutol sa gobyernong pamaraan

Na pitasin ang masama at silabin sa tambakan

Kung sa gayon mapupuksa kaluluwang pawang halang

Maluwag kong tatanggapin ang sistemang umiiral.

 

Makatuwiran din kaya kung ang pinuno ng bansa

Ay sa krimeng nangyayari, basta na lang nakatangla?

Mamamayan ay ubos na at lahat ng sinalanta

Nitong mga durugista na karamihan ay bata;

Paano ba mauubos magulang na lumuluha

Kung kanilang mga anak sa droga'y napariwara?

 

Marami na ang namuno at tumayong presidente

Sa 'ting bansang Pilipinas na puno ng delingkwente

Nguni't problema sa droga tila lalong lumalaki

Talamak na mga adik, ginahasa ay kayrami

Marami rin ay pinatay, pawang mga inosente

Kaya ako ay sang-ayon sa gobyernong pagdiskarte.

 

Kung di ako sasang-ayon, kailan pa makukuha

Katarungang inaasam ng mahirap, dukha't aba?

Kadalasan ang hustisya'y nakakamit ng may pera,

Paano na lamang yaong siyang tunay na may sala?

Salamat sa pagbabagong ngayon ko lamang nadama

Tanging mahalaga ngayon, ang bayan ay may pag-asa!

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYAN

 

Ang makatang napakinggan sa panig na SANG-AYON daw,

Si Masigasig Magtanggol, nangusap nang buong linaw;

Ano kaya'ng itutugon ng kalabang TUTOL naman?

Dinapoco Macatiis, sunod nating pagbibigyan;

Sa kaniyang unang tindig sa ibabaw ng tanghalan

Salubungin ng mainit at masiglang palakpakan!

 

 

DINAPOCO MACATIIS (TUTOL – Unang Tindig)

 

Sa paraan ng gobyerno ako raw ba ay sang-ayon

Na ang droga ay sugpuin? O ako ba'y tumututol?

Ang layunin ay maganda! Payag ako sa himatong

Na ang droga ay puksain upang ganap na malipol;

Nguni’t bulok ang sistemang di ko hangad na ibangon,

Pagka’t di ko ginugustong magnegosyo ng kabaong!

 

Sa panahon nitong ating presidenteng bagong halal,

Suspetsadong nagtutulak niyang droga’y pinapaslang;

Katuwiran ng maraming naglipanang kapulisan,

Lumalaban ang salarin kaya nila pinapatay…

Nasaan ang demokrasya? Nasaan ang katarungang

Karapatan ay magamit ng nasawing mamamayan?

 

Di ba’t tayo’y may husgadong ang tungkulin ay maggawad

Ng parusa kung totoong nagkasala tayo’t sukat?

Kung sapat ang ebidens’ya, walang duda’t maliwanag,

Saka lamang ang salari’y hatulan ng nararapat;

Ito’y di na nangyayari! Mamamaya’y binubulag

Ng gobyernong barbarismo ang sistemang tinutupad!

 

Sa paraang makatao ako naman ay di hadlang

Gawin lang ang nararapat at pagsasaalang-alang,

Dakipin ang nagkasala kung mayroong katibayan

At hindi ang inosenteng napagbibintangan pa lang

Ay mistulang may hatol na't wala ng pagtimbang-timbang,

Sa lipunan ng dalita waring wala na ring puwang.

 

Kapag lagi ng ganito ang sitwasyong magaganap,

Na sistemang pinairal ay katwirang mapagpanggap,

Hindi kaya mangaglaho lahat nating pinangarap?

Wala na ang malasakit, wala maging ang paglingap?

Walang tuwa kundi lumbay ang sa t'wina'y malalasap?

Ganito bang pagbabago tunay nating hinahangad?

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYANG

 

Tapos na ang unang tindig ng makatang nagtunggali

Na nagsulit ng katwirang tumatagos sa 'ting budhi;

Sa ikal'wang yugto nitong balagtasang sumisidhi

Muli silang magbabalik, kapwa hangad ay magwagi;

Kababayang minumutya, salabunging nakangiti,

Si Masigasig Magtanggol – palakpakan nating muli!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL (Ikalawang Tindig)

 

Mahirap na balansehin kung sino nga itong tama,

Kapag itong mga adik, iba'y musmos pa at bata;

Ang masakit pag nangyaring anak ko ang ginahasa,

Ano nga ba ang gagawin? Magmumukmok at luluha?

Kaya ako ay sang-ayon sa sistemang ginagawa

Ng gobyerno upang salot ng droga ay masawata.

 

Dapat lamang pagbayaran ang kanilang kamalian

Ngunit sistemang kulungan, bantay ay nababayaran;

Nakatangkal na nilalang, tila nagbuhay-mayaman

Paano mararamdaman, pasakit sa bilangguan,

Kung mismong sa kalooban, nandun ang drogang lutuan?

Bayas na pamahalaan! Tapusin ang kasaysayan!

 

Marami ang naaawa sa biktimang nadadale

At tumatanim sa isip malupit ang presidente;

Subalit sa kanila po maitatanong ko'y are:

Marapat nga bang buhayin kung masahol pa sa b'witre?

Wala silang pakundangan kung humalay ng babae?

Pano sila bubuhayin? Kayo na po ang magsabi!

 

Kung nasa isip ng iba, pinapatay ay kawawa,

Sa kabilang banda'y hindi sila basta bubulagta,

Kung matino't di masama, at parehas sa kapuwa;

Kung sa Bibliya'y tinala, ang pagkitil ay masama,

Kagaya ng panloloko, pagnakaw at paggahasa,

Kasalanan din ang droga, isaisip rin ng madla!

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYAN

 

Buong-pusong pag-SANG-AYON ang katwirang inilatag

Ni Masigasig Magtanggol na ang diwa'y nag-aalab;

Katunggali niyang TUTOL hindi pa rin makapayag,

Kanina pa nagtitimpi't nagbabantang sumambulat;

Dinapoco Macatiis muli ngayong papayagpag,

Malutong na palakpakan isalubong nating lahat!

 

 

DINAPOCO MACATIIS (Ikalawang Tindig)

 

Paano ba matitiyak na pulis ay di papalpak?

Paano kung ginamit lang sa sariling iwas, libak?

Paano kung ang napatay sa krimen ay hindi tiyak?

Di man lang naipagtanggol ang sariling makaalpas, 

Sa bintang na kasalanan, karapatan ay niyurak, 

Basta na lang nabulagta ang kawawang masang hirap.

 

Pagpatay sa inosente’t suspetsadong mamamayan,

Kung hindi man komunismo ay iligal at imoral;

Ang sistema sa pagpuksa niyang droga ay tabihan,

Karapata’y binibigti’t demokrasya’y sinasakal; 

Buong mundo ay tanungi’t walang bansang nahihibang

Na kakatig sa madugo at bihilanteng pagpatay.

 

Bihilante ay labag din sa batas na pandaigdig,

Pagka’t hindi makatao – sama’t suklam yaong hatid;

Sa bihilanteng pagpaslang ang sinumang tumangkilik

At itanghal na lubusan – malalagay sa panganib;

Sa hukumang pandaigdig tiyak silang magsusulit,

Mananagot sa di tumpak na takbo ng diwa’t isip.

 

Kaya ngayon ay minsan pang uulitin ko sa lahat 

Na ang pagsugpo sa droga’y huwag daanin sa dahas;

Ang bihilanteng pagpatay ay di natin matatanggap,

Sa gitna ng pagluluksa ng asawa’t mga anak; 

Pagpaslang ng militante ay kailangang magwakas,

Sa samo ng Inang Bayang nagdurusa’t umiiyak!

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYAN

 

Ikalawang pagbabangga ng makatang matitinik,

Natapos na't sa ikatlo tayo ngayon ay papanhik;

Sa bahaging ito akong Lakambini'y tatahimik

At sila ay hahayaang magpukpukang walang paknit;

Kayo naman, kababayang kanina pa nananabik,

Isalubong sa kanila'y palakpakang pampainit!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL (Ikatlong Tindig)

 

Muli'y aking ititindig ang napili kong katwiran,

Tungkol sa gawang pagsugpo sa salot nitong lipunan;

Marami ang nagsasabi di raw dapat pinapaslang,

Sa dahilang inosente at mga biktima lamang;

Ganun ba kaya kabobo itong mga kapulisan,

Na basta lamang dadakip ng mga walang basehan?

 

Ang tunay na inosente ay ang kanilang biktima,

Na walang awang hinalay dahil sila'y nakadroga;

Masahol pa sila sa hayop, mga walang kaluluwa,

Kaya marapat nga lamang na patawan ng parusa;

Upang hindi pamarisan ng iba pang durugista,

At matuto nang magbago habang sila'y may oras pa.

 

Pangunahing katungkulan ng gobyerno ay bantayan

Ang pantaong karapatan ng kaniyang mamamayan;

Kung may mga lumalabag sa batas ay marapat lang

Na parusa'y naaayon sa bigat ng kasalanan;

Drug user at pusher lubhang mapanganib sa lipunan,

Mabuti pang unahan na kaysa sila'ng makapatay!

 

 

DINAPOCO MACATIIS (Ikatlong Tindig)

 

Sugpuin natin ang droga! Ito’y tumpak na layunin,

At ako ay kasang-ayong ang problema ay supilin;

Nguni’t hindi sa sistemang namamasid ngayon nating

Ang krimen ay sinusugpo ng panibago pang krimen;

Kung nagtanim ka ng bagyo ay bagyo ang aanihin,

Sa biyolenteng nilikha, biyolente’y sasa-atin!

 

At sa ating bansa ngayon ay karaniwan na lamang

Na makita ang maraming namamatay sa lansangan;

Anong idudulot nito sa harap ng kabataang

Sa silong ng bukas nati’y pag-asa ng Inang Bayan?

Nangangamba tuloy akong sa kanila ay maparam

Ang damdaming makatao sa sariling kababayan.

 

O! Ang buhay nga ba nati’y nawawalan ng halaga

Sa tiwaling pamaraan ng pagsugpo niyang droga?

Ang sumbat ba niyang budhi ay hindi na alintana

Sa kawawang pagkasawi ng pumanaw na biktima?

Papaano ang naiwang mga anak at asawa

Ng pinaslang na salaring inosente’t walang sala?

 

 

(Balitaktakan)

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Di lahat ng nahuhuli ay kaagad pinupuksa,

Sa probins'ya namin mismo sumuko na'y isang laksa;

Subali't ang buhay nila ay di naman nasalanta,

Dahil sila ay sumuko nang tama at mapayapa;

Pagpaslang na madudugo ay nangyayari ngang sadya

Kung ang isang akusado ay una pang nagwawala.

 

Hinding-hindi mababali itong aking pagsang-ayon

Kung sa pagsupil ng droga ay ito lang ang solusyon

Tabasin at bunutin na ang promotor ng adiks'yon

Na siyang nagpapalugmok nang matagal na panahon

Sa moralidad ng bansang hinding-hindi makaahon

Pagka't ang mga sugapa ang sa 'tin ay nagbabaon.

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Di man agad pinapatay ang sumukong laksa-laksa

Ay may ilang pagkatapos magpalista at manumpa,

Pinauwing umaasang pagbabago'y matamasa

Bigla na lang isang araw sa kalsada'y bumulagta!

Binaril ng nakamotorsiklong kubli yaong mukha

Dahil droga ang kaugnay, walang kasong naitala.

 

May nagsabing kung ang tanging kasangkapan mo'y martilyo,

Halos lahat ng problema ay pako ang solusyon mo;

Ganito ang nangyayari sa gobyerno nating bago,

Awtomatik kamatayan kapag droga iyang kaso

Gayong meron namang ibang solusyong mas epektibo,

Di labag sa konstitusyon, maka-Diyos, makatao!

 

 

MASIGASIG MATANGGOL

 

Aanhin ang konstitusyong karapata'y nasusulat

Nguni't walang sumusunod dahil walang magpatupad?

Ang matinong naka-droga, kung maulol, luto utak,

Karapatan ng kapuwa ang s'yang unang hinahamak;

Kung wa-epek ang pagdakip, ang pagkulong, at pag-rehab,

Mabuti pang todasin na't salot sila sa sosyedad!

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Karamihang natotodas ng pulis man o Death Squad

Kung sino pa'ng walang laban – kabataan, mahihirap;

Malalaking isdang gaya ng drug lords na Chinese Triad,

Di mapuksa gayong sila ang higanteng tagatulak!

Kapag kapwa Pilipino ang salarin, patay agad!

Kapag Instik... kayo na po ang humusga, Bayang liyag!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Layon ng pamahalaang iayos ang ating bansa,

Bawa't kalye gawing ligtas, malinis at mapayapa;

Pamunuang nakalipas, droga'y hindi napahupa,

Ngayong siryus ang gobyerno, bakit hindi bigyang-laya?

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Ang gobyerno ay may layang piliin ang tamang hakbang

Basta ayon sa due process at batas ng kalupaan; 

Hindi dapat isantabi ang pantaong karapatan...

Bawa't suspek, inosente hangga't di mapatunayan!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Pulis, yan ang panuntunan, dahil bawa't operasyon

Sa ulat ng intelhens'ya nakasalig ang pag-aks'yon.

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Ang ulat ng intelhens'ya'y sa husgado matitimbang,

Akusado at nagsumbong kung parehong di pa bangkay!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Hindi sila matitimbog kung sa pulis di nanlaban!

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Matagal ng modus iyan ng bulok sa kapulisan!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Sa pulis ba't durugista, sino iyong kakampihan?

 

 

DINAPOCO MACATIIIS

 

Sino ba ang merong tsansang magbago pa: Buhay? Patay?

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Kung nais mo'y pagbabago, gobyerno ay suportahan!

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Suporta ko'y buung-buo kung ligal ang pamaraan!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Ligal nga'y kung walang ngipin...

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Batas pa rin dapat sundin!

 

 

MASIGASIG MAGTANGGOL

 

Katuwirang walang silbi!

 

 

DINAPOCO MACATIIS

 

Igalang ang demokrasi!

 

 

LUZVIMINDA INANGBAYAN (Pag-awat at Paghatol)

 

Dinapoco Macatiis at Masigasig Magtanggol –

Akong inyong Lakambini pasingitin muna ngayon;

Tila bulkang nag-aapoy ang mainit n'yong diskusyon,

Magsitigil sumandali't pakinggan ang aking hatol;

Kayo namang nariritong sumasaksing madlang pipol,

Paulanan natin sila ng palakpak na maugong!

 

Bago ako magpatuloy, isa lamang paglilinaw

Upang ating maiwasan ang di wastong unawaan;

Kung dapat ba o di dapat na ang droga ay labanan

Maliwanag na dapat lang at di paksa ng usapan;

Ang tanong ay nakatuon sa sistema't pamaraan,

Kung sang-ayon ba o tutol ang makatang nagtagisan.

 

Ang sabi ni Masigasig Magtanggol ay sang-ayon s'ya

Sa sistema ng gobyerno sa g'yera ng kontra-droga;

Sa dami ng ginahasa't pinaslang ng durugista,

Di raw dapat buhayin pa silang halang ang kalul'wa;

Salamat sa pagbabagong ngayon lamang daw nadama

At tangi raw mahalaga ang bayan may pag-asa na.

 

Isa rin daw naman siyang tahimik na mamamayan

Na marubdob ang hangaring mapatino itong bayan;

Marapat lang diumanong nagkasala'y parusahan

Upang ibang durugista'y di na sila pamarisan;

Hindi na raw mababali pagsang-ayong binitiwan

Kung sa pagsupil ng droga tanging ito ang lunas lang.

 

Ang katwiran ni makatang Dinapoco Macatiis

Na tutol sa pamaraan ng gobyerno kontra-adik,

Karapatang pantao raw ay di dapat ipagkait

Sa sinumang nasasangkot na ang iba'y naliligpit;

May saligang batas tayong nagtatakda ng due process

Na aniya'y dapat sundin ng gobyerno sa pagtugis.

 

Pagpatay sa suspek pa lang, iligal daw at imoral

Karapata’y binibigti’t demokrasya’y sinasakal; 

Hindi rin daw matatanggap ang bihilanteng pagpaslang

Pagka’t hindi makatao – ang hatid ay sama’t suklam;

Di raw patas ang hustisya: Kapag Pinoy, pinapatay;

Kapag Instik ang nahuli? Humusga ay kayo na raw.

 

Alin nga ba'ng mas matimbang sa katwirang inilatag

Ng makatang maginoo, matatapang, mauutak?

Ang "madugong pagbabago" ay pangakong tinutupad

Ng pangulong bagong luklok sa halalang nakalipas;

"Pagbabago" ay maganda, ang "madugo" ay taliwas

Sa kultura't moralidad nitong bansang Pilipinas. 

 

Sa usaping SANG-AYON ba o TUTOL ka sa sistema

Ng gobyerno sa pagsugpo ng problema niyang droga

Sa inyo na, kababayan, ipapasa ang paghusga;

Subali't sa nagtunggaling magigiting na dalawa,

Dahil kapwa magagaling, ang hatol ko sila'y tabla...

Kaya ating palakpakan! Kami po ay paalam na.