MAGANDA VS PANGIT

TANONG:   Kung dalawa lang ang pagpipilian, SINO ang iyong iibigin at pakakasalan: Taong PANGIT ang itsura, ngunit maganda ang ugali?  O taong MAGANDA ang itsura, ngunit pangit ang ugali?

Mula sa pinagsamang panulat nina:

Gonie T. Mejia — Pangit ang itsura nguni't maganda ang ugali

Rafael A. Pulmano — Maganda ang itsura nguni't pangit ang ugali; sumulat rin ng iskrip ng Lakandiwa

LAKANDIWA (Panimula)

Malugod na nagpupugay sa balanang nanonood

At sa mga nakikinig itong aba ninyong lingkod

Sa tagisan ng katwiran ng dalawang magsasalpok

Narito ang paksa ngayong sa bayan ay idudulog:

Halimbawang dalawa lang ang pupwedeng pagpilian

Sino ang yong iibigin, yayayaing magpakasal —

Ang tao bang PANGIT ngunit may magandang kalooban?

O itsura'y MAGANDA nga, ang ugali'y pangit naman?

Yamang inyong nabatid na ang paksa ng pagtatalo

Simulan na agad natin ang bakbakang todo-todo

Si GONIE T. MEJIA po ang syang unang magbeberso

Isalubong sana ninyo'y palakpakang masigabo!

PANGIT (Unang Tindig)

Tinatangay ng panahon, bawa’t angking kamusmusan

Upang tayo ay idako sa panahong kabataan

Pag-usad ng mga taon, pagsapit sa wastong gulang,

Bawa’t isa'y hahanap ng sa buhay ay makakatwang.

Pag-aasawa'y di biro, di raw kaning isusubo

Na dagliang iluluwa kapag ikaw ay napaso

Pagsisisi ang katugon kung ang pinili ng puso

Panlabas na kagandahan, kalooba'y di matanto.

Higit ko pang pipiliin ang babaeng di maganda

Na mayroong kaloobang butihin sa pagsasama

Kaysa isang maalindog ang panlabas na itsura

Ngunit huwad ang damdamin, ang puso at kaluluwa.

Aanhin ko'ng kagandahang nagmamaliw, kumukupas

Sa buhay ko'y magpapako sa dusa at paghihirap?

Dama ko lang ang ligaya kapag siya ay kayakap

Kapalit ng pagtitiis habang buhay, hanggang wakas.

Tuwiran kong sinasabi, walang bahid alinlangan

Pangit man ang liliyagin, ligaya kong tinatanaw

Masakit man sa paningin, Bakekang ang kagandahan,

Buong tapat mamahalin kung ginto ang kalooban.

LAKANDIWA

Si Gonie ay sumandaling aawatin ko po muna

Sapagka’t ang kalaban nya'y nagwawala kanina pa

Si RAFAEL A. PULMANO na makata ng Laguna

Salubungin din po natin ng palakpak na masigla!

MAGANDA (Unang Tindig)

Nabigyan po ng pag-asa ni Gonie ang mga pangit

Na sa balagtasang ito'y marami ang nakikinig

Paumanhin, ang mang-uto ng kapwa ay di ko hilig

Kung ano ang nasa dibdib ay syang tulak niring bibig.

Kahit na nga panlabas lang at batid kong lilipas din,

Kagandahan ang hanap ko sa babaeng iibigin

Matapunan lang ng ngiti at magiliw nyang pagtingin

Hindi lamang parang Langit, damdam ko pa'y nasa Heaven.

Ang mata ay tinuturing na bintana ng kalulwa

Bibliya po ang may sabi, at mayroon ding nagwika,

Kung ang mata ay ginawa upang tao'y makakita

Hindi siya masisisi kung sa ganda mahalina.

Si Gonie po ay walang taste kaya di ko masisisi

Ngunit kayong merong isip na sa laban sumasaksi,

Limiin nang buong ingat ang kanya pong sinasabi

At tugunin ang tanong ko upang tayo'y magkaigi.

Paano ka maglalambing at hahalik nang lips-to-lips

Sa babaeng nguso'y biyak, ngipin — bungi, dila'y lawit?

Ang laway ay tumutulo, ang ilong ay korteng atis?

At ang matang mapupungay ay maghapong nakatirik?

PANGIT (Ikalawang Tindig)

Tumpak nga ang mga mata'y bintana ng kaluluwa

Ito din ang magsasabing dustain mo ang makita

Bibliya rin po ang nagwika, kung magkakasala'y mata,

Dukutin mo ito pagka’t mas mainam pang bulag ka.

Ako daw po ay walang taste at wala ding kaisipan

Hindi kaya kay Rafael nababagay ang paratang?

Malinaw ang aming paksa, ngunit siya'y nanlalamang

Dinako ang aking panig sa di dapat kapuntahan.

Iibigin ko ay pangit na may gandang kalooban

Sa sandali pong panahon, umiba na ang usapan

Pagka’t po iginigiit sa hinayag na katwiran

Ay babaeng walang silbi na tila ba isang bangkay.

Sa mabunying Lakandiwa, hukom nitong balagtasan,

Hanggang saan ba ang limit ng sinabing kapangitan?

Hinihiling ko po ngayon, kayo sana'y mamagitan

Upang akin pong matiyak ang panig kong ilalaban.

LAKANDIWA (Paglilinaw ng Paksa)

Sa hiling ng taga-Tarlac na makatang si Gonie po

Ako ngayo'y papagitna hindi upang sumaklolo

Lilinawin lang po natin ang sakop ng paksa't isyu

Na pinagdidiskusyunan ng dalawang nagtatalo.

Hindi ako, kundi kayong pumasok sa tunggalian

Ang bibigyan ko ng laya upang lagyang-kahulugan

Ang salitang "PANGIT" maging panloob o panlabas man

Walang limit, walang bawal, ang matira ay matibay.

Si Rafael ang syang muling papagitna at babanat

At yayamang di na pwedeng si Gonie ay makaatras

Sila'y aking hihilingang magkamay na't forget the past

Kayo namang madlang people magpaulan ng palakpak!

MAGANDA (Ikalawang Tindig)

Katunggali ko po pala'y sumbungero at iyakin

Sumusugod nang di batid ang peligrong susuungin

Ang paksa ay malinaw pa sa bituing nagniningning

Di lang mata, pati utak, dapat na nyang paiksamin.

Pinipili niyong pintor ang larawang iguguhit

Pihikan din ang eskultor sa modelong iuukit

Manunulat, kompositor — lahat sila'y nagnanais

Ng magandang inspirasyon, inspirasyong hindi pangit.

Naturingang makata po at alagad sya ng sining

May damdaming pag pinukaw ng marikit na tanawin

Ay kaagad nagaganyak na lumikha ng awitin

Bakit ngayo'y umaayaw sa magandang ginigiliw?

Kung ang unang halimbawa'y di matanggap ni Gorgonio

Dahil anya tila bangkay, walang silbi, inbalido

Eh, kung maging kabyak niya'y mukhang tsonggong alimango

Hindi po ba ang kawawa'y magmamanang anak, apo?

PANGIT (Ikatlong Tindig)

Kung magandang kalooban ng anak ay mamanahin

Kapurihan ng magulang, babaunin hanggang libing

Kung panlabas nga ang ganda ngunit asal ay maitim

Ang tanong ko'y simple lamang, may langit bang mararating?

Laman yaong iniibig nilang maang sa pagsinta

Panlabas na katangian ang halagang sinasamba

Lalaki man si Tyu Paeng ay di ako magtataka

Kung sa loob ng tahanan ay siya ang nakapalda.

Parang aso si Tyu Paeng pag tinawag ng asawa

Buntot ay kakawag-kawag sa dagliang pagtalima

Ganyan po ang nabibihag sa panlabas na hitsura

Mga takot maragdagan yaong blackeye po sa mata.

MAGANDA (Ikatlong Tindig)

Saan kaya napulot po ni Gonie ang kaisipan

Na ang misis, pag maganda, ang mister ay ander naman?

Nabisto po tuloy yaong makahari niyang asal

Serbisyo ang habol pala sa asawang mukhang aswang!

Sa tanong nyang may langit bang naghihintay sa maganda?

Hindi po ba ang naroo'y mga anghel, santo't santa?

Samantala, yaong pangit, impakto at impaktita

Naron lahat sa impyerno, sama-samang tinutusta!

Ngunit kami'y nalalayo sa paksa ng pag-uusap

Sino nga ba sa dalawa ang mas type mong maging kabyak?

Ang sa akin — yung maganda maski ugali ay palpak

Ako rin ay di perpekto, kapwa kami mag-a-adjust.

PANGIT

Sa Kaharian ng Diyos, ang doon ay tinatanggap

Ang inaglahi mong pangit, sa utos Nya ay tumupad

Kaawaawang Rafael, di batid ang nasa Aklat 

Namumuhi pati Langit sa gaya nyang utak-palpak!

Sa piling ng isang pangit ang buhay ko'y maligaya

Malingap sa kabuhayan, sa tahanan at pamilya

May mababang kalooban, may pakundangan sa kapwa

Di suwail, lapastangan, tsismosa at bungangera!

MAGANDA

Nangingitim na sa galit kaya hindi nakikita

Bawa’t suntok ng katalo'y sa kanya rin tumatama

Inaglahi ang giliw ko't iniangat yaong kanya

Maligaya raw sya, ngunit, halata mong nagdurusa!

Ang ugali, kahit anong sama'y pwedeng magbago pa

At pag tunay na nagbago, sagad hanggang kaluluwa

Ang itsura, ipa-plastic surgery ma't mapaganda,

Ganda'y huwad, hindi tunay, synthetic, fake, walang kwenta!

PANGIT

Pag gumanda na ang pangit at bumait ang masama

Saka ko na sasabihing malaya na ang Takusa 

Ang magdusa'y di ko batid sa mabait na asawa

Sa buhay ko'y kabalikat sa hirap man at ginhawa.

MAGANDA

Tamang hindi nababatid ni Gonie ang pagdurusa

Pano'y asawa nyang pangit ang sa bahay ay muchacha

Kung sabagay, okey na rin kung type nya ay mukhang bruha

Ang pangit ay sa kapwa raw pangit sanay makisama.

PANGIT

Ang kamelyo sa butas daw ng karayom ay lulusot

Kami pa bang inapi mo na may iwing gandang loob?

MAGANDA

Ang ilaw ay hindi dapat na itago, ani Jesus 

Gaano pa iyang gandang Dyos mismo ang may kaloob?

PANGIT

Kagandahan ang kaloob, hindi asal na balakyot!

MAGANDA

At ang ganda, hindi asal, ang sa puso'y nagpatibok!

PANGIT

Tibok ng puso ay bulok!

MAGANDA

Dahil pangit ang yong irog!

LAKANDIWA (Pangwakas)

Hinto! Tigil! Para! Stop na! Magsitabi muna kayo

Ang oras nyo'y naubos na, ang sisingit nama'y ako

Sa lahat ng nanonood, nakikinig, ang hiling ko

Palakpakan nating muli si Mejia at Pulmano.

Sa tao bang pangit ngunit may magandang kalooban,

O itsura'y maganda nga, ang ugali'y pangit naman,

Sino nga ba'ng iibigin, yayayaing magpakasal?

Ang magpasya'y kayo, Bayan! Paalam na... See you next time...

Sulatan po kami kung mayroon kayong komento o puna tungkol sa kathang ito.