HILING NG MAGULANG

TANONG:   Halimbawang pito kayong magkakapatid, ikaw ang panganay, at bilang pa-Pasko ay hiniling ng iyong mga magulang na huwag ka munang mag-aasawa hanggang hindi nakakatapos ng pag-aaral ang iyong mga kapatid – PAGBIBIGYAN mo ba o HINDI PAGBIBIGYAN ang kahilingan nila?

Mula sa pinagsamang panulat nina:

Elvie V. Espiritu — Pagbibigyan

Rafael A. Pulmano — Hindi Pagbibigyan; sumulat rin sa iskrip ng Lakandiwa (na sa aktwal na pagtatanghal ay ginampanan ni Bayani Cambronero)

LAKANDIWA (Pagbubukas)

Milyong dolyar na pagbati ang sa inyo'y aking hatid

Bayani Cambronero po ang lingkod nyo na didinig

At hahatol sa makatang magpapalitan ng matwid

Dito po sa Balagtasang labanan ng merong isip!

Halimbawang sa pamilya'y pito kayong magkapatid

Panganay ka at single pa, never been touched, never been kissed,

Atin na ring ipalagay na ang bunso'y nasa first grade

Ang sumunod naman sa yo'y napasok din, first year college.

Ang tatay mo at nanay mo'y matanda at mahina na

Palibhasa'y Pasko naman, meron silang hiling sana

“Hanggang mga kapatid mo'y di pa tapos ng karera

Pupuwede bang ikaw, Anak, ay wag munang mag-asawa?”

Ang inyo pong napakingga'y syang paksa ng Balagtasan

Isang paksang naaangkop sa diwa ng kapaskuhan:

Bilang anak na panganay, magulang ba'y pagbibigyan

O iyo bang ikakait ang regalong inaasam?

Mapalad po tayo ngayon sapagka’t ang maglalaban

Ay di lamang magagaling dahil walang karamdaman

Sila rin po'y sikat, tanyag sa loob ng kan'lang bahay

Si Miss Elvie Espiritu'y una nating palakpakan!

PAGBIBIGYAN (Pagpupugay) 

Sa paksa ng pagtatalo na ngayon ay nakahain

Hiling ng mga magulang pintuho kong tutugunin

Sa aking muling karangalan na kayo ay makapiling

Magandang gabi po sa inyong lahat kababayang ginigiliw.

LAKANDIWA 

Dalaga po ang naunang nagsabi ng kanyang pasya

Pakinggan po naman natin ang kalaban nyang binat-na

Ang akin pong tinutukoy na makata'y walang iba

Kundi si Ralph Pulmano po, palakpakan natin siya!

HINDI PAGBIBIGYAN (Pagpupugay) 

Pelikula'y di kikita kung artista'y puro bida

Kaylangan po ang tulad kong ang papel ay taga-kontra

Ako ngayo'y nagpupugay — Kalaban ko, humanda ka

Ngayon pa lang, ang payo ko'y tumawag ng ambulansya!

LAKANDIWA 

Matapos pong pakilala ang dalawang maglalaban

Sisimulan na po natin ang pukpukang walang humpay

Ang una pong papaputok ng basuka at masinggan

Ay si Elvie Espiritu, palakpak po'y pakawalan!

PAGBIBIGYAN (Unang Tindig) 

Tayo'y mga Pilipinong sa mga magulang mapagmahal

Turing natin sa kanila pangalawa sa Maykapal

Kung sila'y may hihilingin sa kapatid at kanilang kapakanan

Magagawa ba nating biguin ang nagpalang mga kamay.

Oo, ako'y dalaga pa, may tatlumpu at apat na taong gulang

Sa antas ng aking idad, pag-aasawa sana'y dapat lang

Dahil akin ang ligaya mga magulang ay pagsilbihan

Sa kanila ang maglingkod ay galak ko at tagumpay.

Hindi ko ipagkakait ang tulong ko ay ibigay

Upang aking mapagtapos mga kapatid na nag-aaral

Lalo't mga magulang ang nakiusap ito'y di ko tututulan

Kaya kong ipagparaya ang ilang taon pa na daratal.

Higit lalo na marahil kung araw ng kapaskuhan

Ang regalo nilang nais ay hindi ko pahihindian

Lalo't sila'y matatanda na sa kanilang kaligayahan

Ang papagtapusin ang mga kapatid handa kong isakatuparan.

Sumapit man ang panahon kabataan ko ma'y kumupas na

Ang di paglagay sa tahimik di rin naman pagkakasala

Hindi ba sa Banal na Aklat nakasaad at nakatala

Ang pag-aasawa'y di sapilitan, di ako dapat mabahala.

LAKANDIWA 

Makabagbag-damdamin po ang katwirang binitiwan

Ng makatang nagpauna na dalaga pa pong tunay

Si Rafael Pulmano po'y atin namang bigyang-daan

Paliguan natin siya ng saganang palakpakan!

HINDI PAGBIBIGYAN (Unang Tindig) 

Tatlumpu at walong taon lamang po ang aking edad

May asawa na po ako, mag-aanim lang ang anak

Kung ako ba'y binata pang walang damage, walang lamat,

Ang hiling ng magulang ko'y akin kayang matutupad?

Palagay ko, kahit maging Santa Claus ang inyong lingkod

Ganyang uri ng papasko'y di ko kayang maihandog

Kung tutulong man po akong kapatid ay mapagtapos

Bakit naman pati pintig ng puso ko'y igagapos?

“Humayo at magparami,” Iyan po ang kautusan

Na matanda pa kay Moises, kay Jacob at kay Abraham

Dahil dito'y iiwan nga ng lalaki ang magulang

Pipisan sa asawa nya, sila'y maging isang laman.

Ang pagtulong sa magulang ay hindi na hinihiling

Katungkulan nating anak na sila ay kalingain

Kung matanda't mahina na, lalo pa ngang dapat gawin

Na tulungan silang kusa sa abot ng kaya natin.

Sa abot ng kaya natin — iyan po ang aking sabi

Dahil kahit may asawa'y maaari ding magsilbi

Ngunit ang magpakatanda, magburo sa isang tabi,

Sa tingin ko'y hindi tama, sayang ka lang na kabute!

LAKANDIWA 

Unang yugto ng saguta'y tapos na po, kababayan

Kapwa pa po walang sugat ang dalawang naglalaban

Tingnan natin kung dadanak na ng dugo sa second round

Si Miss Elvie Espiritu'y muli nating palakpakan!

PAGBIBIGYAN (Ikalawang Tindig) 

Ang kautusang magparami na tinukoy ng katagisan

Ito ay may kasalungat sa aklat na Bagong Tipan

Ang pag-aasawa'y di masama, ang manatiling dalaga ay gayon din naman

Sa Unang Corinto Pito talatang walo at siyam matatagpuan.

Ang pagtulong sa magulang ay hindi nga sapilitan

Ngunit tayo ay may budhi, may puso at kalooban

Ang pakiusap ba ng ama't ina ay kaya mong talikuran

Katunggali ko'y maramot, walang lingap sa pinagmulan!

Ang tulong ng may pamilya sa walang asawa'y kakaiba

Pagka’t walang masasaktan o maninimdim na iba

Lalo't kapilas mong natagpuan, makitid ang pang-unawa

Ang pagtulong mo sa magulang, away lang ang ibubunga!

Kailangan pa bang magsumamo, ama't inang minamahal

Upang puso mo'y maantig, hiling nila'y mapagbigyan?

Apat na taon ba ay matagal na kanilang kahilingan

Upang mga kapatid mo'y tulungan sa kanilang pag-aaral?

LAKANDIWA 

Matindi po't parang lintik ang left hook at ang upper cut

Ni Miss Elvie Espiritu, sinabayan pa ng lay up

Si Rafael Pulmano po'y tila hindi makapayag

Pabalikin nati't tingnan kung talagang may binatbat!

HINDI PAGBIBIGYAN (Ikalawang Tindig) 

Akala ko, kalaban ko ay mahina lang sa music

Wala palang sinabi rin sa subject na arithmetic

Ang sabi ng Lakandiwa, bunso mo raw na kapatid

Ay Grade One lang, papaanong after four years ay ga-graduate?

Katunayan pa rin namang siya'y boba sa numero

Nag-asawa'y naging dal'wa, tuos niya'y naging zero

Sumapit man ang sandaling di na sapat ang tulong mo

Magulang ay wag magmukmok, nakinabang nama'y apo!

Tatanungin kita ngayon: Kung magulang baga'y ikaw

Pag-ibig ng panganay na anak mo ba'y sasaklawan?

Matitiis bang makitang tumanda sya't malipasan

Habang anak mo pang iba'y pasarap sa pag-aaral?

Wag ka sanang magsalita ng tapos at hindi dapat

Paano kung ma-in love ka at damdami'y mag-umalpas?

Pag ang puso ay napusoy, ang Bataan ay babagsak,

Sasabog ang Pinatubo, “Goodbye” Inay, “Welcome My Love!”

LAKANDIWA 

Tayo po ay dumating na sa sukdulan ng bakbakan

Dito na po maghahalo ang balat sa tinalupan

Malalaman natin ngayon kung sino nga'ng mas matibay

At kung sino naman yaong isusugod sa ospital!

Bago kayo magbanatan ay makinig ng instruksyon

Walang hitting below the belt, ide-deport ang mapikon

Kayo ngayo'y magkamayan, tayo namang madlang people

Palakpakang pampagana ang atin pong isalubong!

PAGBIBIGYAN (Pangatlong Tindig) 

Kalaban ko'y isang musmos sa larangan ng palaisipan

Kung first year college makapagtatapos, sa fifth grade na ang aakay

Sa Laguna ang mga tao batid kong mga Tagalog na taal

Katalo ko'y pa-Ingles-Ingles pa, di kailang Pinoy naman!

Marami sa kabaro mo ay mga andres de saya

Ang pagtulong sa magulang ay di lubos na nakakaya

At sa ganyang kalagayan hindi ba mas mahalaga

Hiling nila'y mapagbibigyan, pag-aasawa'y isasaisantabi muna?

Ako yata'y napasubo sa isang mangmang ay pumatol

Inuunawa lang ng sarili, sa magulang nagkakait ng tulong

Sa palagay mo ba ang tao kupas na kahit sa apat na pung taon

Samantalang diyan lang nagsisimula ang gilas ay sumisibol?

HINDI PAGBIBIGYAN (Pangatlong Tindig) 

I-replay nga muna natin ang sabi ng Lakandiwa

Kayo na pong nakikinig ang humatol sa maysala:

"Hanggang mga kapatid mo'y di pa tapos ng karera

Pupuwede bang ikaw, Anak, ay wag munang mag-asawa?”

Maliwanag, hindi po ba, ang paksa ng Balagtasan?

Kung susundin, gurang na po si Elvie pag sya'y nagtanan!

Kung sabagay ay okey lang dahil kapag sya'y nagsilang

Anak nya'y may lola agad at hindi lang merong nanay!

Ang hirap sa kalaban ko, kapag siya'y nakokorner

Nilalabo ang usapan, ayaw na lang sumurender

Bawiin mo ang sabi mong marami sa ami'y ander

At kung hindi'y isusumbong kita sa aking kumander!

PAGBIBIGYAN 

Sisiw pati ang isipan nitong aking katunggali

Tinutukoy na di tama halimbawa ko't mga pasakali

Kung kanya lang babalikan unang talata kong isinukli

Marahil ang mga pintas niya, sampal sa kanyang mga pisngi!

Nais akong pasukuin, katalo ko'y hangad magwagi

Kung siya ang lumilitaw suwail sa magulang na nagtangi

Sa Balagtasang may indayog, ako ba'y kanyang pagagapi

Kung bigkas niya'y di pangmakata, pampulitikong talumpati!

HINDI PAGBIBIGYAN 

Wag po ninyong seryosohin ang kawawa kong kalaban

Pag dalaga'y tumatanda, utak raw po'y lumalabnaw

Hayaan nyong ibalik ko ang laban sa katinuan

Pagbibigyan ba o hindi yaong hiling ng magulang?

Mahal ko ang magulang ko, pero sagot ko po'y hindi

Tulad nila, di ko gustong maputol ang aking lahi

Utang ko nga sa magulang ang buhay ko't pagkandili

Ako nama'y sisingilin ng anak ko, kaya bawi!

PAGBIBIGYAN 

Ayoko sanang ulitin sa makulit kong kalaban

Handa akong magparaya kung ligaya ng magulang

Hindi ko nais manakit, damdamin niya'y aking saktan

Lahi niya pag sumuway ay lahi ng lapastangan!

HINDI PAGBIBIGYAN 

Lapastangan ba ang taong tapat lamang sa damdamin?

Tungkulin ng magulang ba'y panganay ang may sagutin?

Kung uugud-ugod ka na, ikaw kaya'y aakayin

Ng utol mong may diploma at sariling pamilya rin?

PAGBIBIGYAN 

Marahil kung kaparis mong mararamot ang mga kapatid

Ikaw nga'y di aakayin, sa tulong ay magkakait!

HINDI PAGBIBIGYAN 

Gusto ko nang maniwalang martir ka ngang paraluman...

Baka naman wala lamang magkamali na manligaw?

PAGBIBIGYAN 

Sumusuntok na sa hangin ang makatang sampay-bakod

Nililiko ang usapan, nilalabo nitong hambog!

HINDI PAGBIBIGYAN 

May rekruter akong alam, mura lamang ang lagayan

Ihahanap ka ng boyfriend, ilan ba ang yong kaylangan?

PAGBIBIGYAN 

Alibugha ang katalo ko at balakyot ang isipan

Sa anak bang kagaya mo sa langit ay pagbubuksan?

HINDI PAGBIBIGYAN 

Mag-ingat ka sa dila mo, mga anak ko'y andyan lang

Pag nagalit sila'y baka hamunin ka ng pitikan!

PAGBIBIGYAN 

Dapat lamang mapagbigyan, pakiusap ng mga magulang!

HINDI PAGBIBIGYAN 

Bakit hindi na lang kayo ang magsama't magpakasal?

LAKANDIWA (Paghatol) 

Tumahimik muna kayo't walisin ang inyong kalat

Sumapit na ang sandaling hinihintay nating lahat

Ibibigay ko ang hatol kagaya ng nararapat

Pero pwede po ba munang makahiling ng palakpak?

Si Elvie at si Rafael ay tunay pong nagpamalas

Ng kanilang kahusayan hindi lamang sa pagbigkas

Sa kabila ng sagutang maanghang at nangangagat

Sila'y buo po ang loob, ewan lang po yaong utak.

Labis akong humahanga sa makatang paraluman

Bihira sa anak ngayon ang may ganyang katangian

Wala na ngang pag-ibig pang mas hihigit at lalamang

Sa mag-alay ng sarili alang-alang sa yong mahal.

Sa magulang naman, okey ang tulungan ka ng anak

Gayon pa man, ikaw pa rin ang may responsibilidad

Magulang ka, kung tungkulin sa anak ay di matupad

Mag-"family planning" ka na, wag mangitlog kung di dapat.

Sa simula'y batid ng D'yos, di mabuti ang mag-isa

Itong tao kaya siya'y binigyan ng kapareha

Mula noon hanggang ngayon, habang mundo ay mundo pa

Sa magulang hihiwalay ang anak pag nag-asawa.

Kung iwanan man ng anak ang magulang na nagpala

Ang pagtulong sa abot ng kakayahan ay dapat nga

Sapagka’t ang panukat mo sa pagtrato sa yong kapwa

Ay sukatang gagamitin naman sa yo sa pagtanda.

Pagtulong sa ama't ina ay sapat ng kabaitan

Ang wag munang mag-asawa'y labis na pong kahilingan

Kaya naman ang hatol ko: Magulang ay wag pagbigyan

Sumainyo ang masayang diwa nitong kapaskuhan!

Sulatan po kami kung mayroon kayong komento o puna tungkol sa kathang ito.